Stap 1

Heb je nog geen activiteiten opgeschreven die horen bij de verschillende waarden, doe dat dan nu. Bij gezin en familie horen bijvoorbeeld activiteiten zoals:

1. Elke dag vragen hoe iemands dag was en met aandacht luisteren;
2. Minimaal drie keer per maand samen wandelen;
3. Minimaal een keer per jaar samen op vakantie gaan;
4. Minimaal twee keer per maand samen dingen ondernemen zoals dagjes uit, op visite, bij elkaar eten.

Doe dit voor elke persoonlijke waarde. Maak de activiteiten die erbij horen, zo specifiek mogelijk. In bovenstaand voorbeeld zie je dat ik er ook een frequentie bijgezet heb. Hoe SMARTER (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) je ze maakt, hoe groter de kans dat je het ook echt gaat doen. We gaan hier verder mee aan de slag in een andere les. Voor nu is het belangrijk dat je een beeld hebt van de activiteiten die horen bij je persoonlijke waarden. Activiteiten klinkt letterlijk heel actief. Het mag ook gaan om kleine dingetjes zoals: aan tafel zonder telefoons eten en praten met elkaar. 

Stap 2

Geef per waarde een cijfer van hoe het er nu voor staat met die waarde in je leven. Het is niet een cijfer dat je uitrekent, maar een cijfer hoe je het beleeft. Even een voorbeeld met een waarde : ‘avontuur’. Geef jezelf een cijfer op een schaal van 0-10. Stel jezelf de vraag: hoeveel avontuur zit er in mijn leven? ‘Voor mijn gevoel is dat (bijvoorbeeld een 7).’ Maak er geen wedstrijdje van en doe er ook niet te lang over. Schrijf het eerste cijfer op dat in je opkomt.

Schrijf daarna meteen op wat je gewenste cijfer is per persoonlijke waarde. Ook hierin geldt: het cijfer is een beleving. Het geeft wel duidelijk aan hoeveel behoefte je hieraan hebt. Stel jezelf deze vraag: ‘Hoeveel avontuur zou ik in mij leven willen hebben?’ Stel je daarbij voor dat het je ideale leven is. In je ideale leven zou een 8 voor avontuur geweldig zijn. 

Je zult zien, als je dit vaker doet en dit raad ik je zeker aan, dat de cijfers wisselen. Bij mij is het bijvoorbeeld zelfs zo dat ik meer avontuur en vrijheid ervaar in de zomer. Dan zijn mijn cijfers over het algemeen een stuk hoger. Overigens weet ik inmiddels heel goed wat ik ook in andere seizoenen kan doen om het cijfer omhoog te krijgen. Dat is natuurlijk ook de kunst van het voortdurend blijven afstemmen op je persoonlijke waarden. Dat klinkt vermoeiend maar dat is het juist helemaal niet. Als je eenmaal doorhebt hoe het werkt, zul je er lol in krijgen.

En als het je helpt: ik heb het geven van cijfers ook gedaan met mijn lijstje en die deel ik natuurlijk weer met je in een audio.

 

Hieronder het voorbeeld van mijn rapportcijfers in tekst:

Ik heb hieronder de beschrijving even weggehaald, anders is het zoveel tekst. Voor de/ staat het cijfer voor mijn huidige leven en daarna staat het cijfer dat ik zou willen.

• Authenticiteit/autonomie – 10/10
• Avontuur – 7/8
• Integriteit/eerlijkheid – 10/10
• Gezin – 7/10
• Familie – 6/9
• Verbondenheid – 7/8
• Persoonlijke ontwikkeling en groei – 9/9
• Verschil maken – 9/9
• Gezondheid – 7/9
• Vrijheid 9/9

Wat je misschien opvalt, is dat ik tienen in mijn lijstje heb staan. Dat is niet zo heel Nederlands (is ook een norm!) In Nederland zijn we niet zo scheutig met hoge cijfers geven. Een van de normen die daarbij hoort, is dat er altijd wel wat te verbeteren valt. Dat is natuurlijk ook zo maar deze cijfers gaan om beleving. Bij sommige persoonlijke waarden heb ik het gevoel dat ik dat helemaal naar tevredenheid ‘heb’. Dat voelt goed, het klopt. Er is genoeg van in mijn leven. Daarom heb ik het ook een 10 gegeven. Je ziet ook dat bij sommige persoonlijke waarden, ik geen 10 hoef te ervaren. Het is ook niet statisch. Het kan best zijn dat je later nog eens naar je lijstje kijkt en een cijfer aan wilt passen.

Wat ik zie in mijn praktijk is, dat de meeste mensen heel duidelijk voelen of ze ergens een tekort van hebben in hun leven of niet. Er komen vaak cijfers uit voor hun huidige levens als 2, 3 en ook een 0 is niet ongebruikelijk. Ik hoor dan vaak aan hun stemmen dat er emotie bij zit. Verdriet of boosheid omdat ze beseffen dat er te weinig van bepaalde persoonlijke waarden in hun leven is, terwijl ze dat zo nodig hebben.

Ik heb de contrasten tussen de cijfers gearceerd. Wil jij dat ook doen? Hoe groter de contrasten, hoe waarschijnlijker het is, dat je problemen en negatieve emoties ervaart in je leven. Negatieve emoties kunnen ook voelen als een mat, vlak gevoel of gebrek aan passie of energie in je leven.