Burn-out – opgebrand

Meer dan 1,3 miljoen mensen in Nederland hebben last van burnout klachten. Minstens een paar keer per maand voelden zij zich bijvoorbeeld leeg aan het eind van een werkdag, emotioneel uitgeput door het werk of moe bij het opstaan als zij werden geconfronteerd met hun werk. (Bron: Onderzoek CBS en TNO 2021.)

Nou, dat is nogal wat! Misschien lees jij dit wel omdat je zelf een burn-out hebt (gehad) of iemand kent die last heeft van klachten doordat ze opgebrand zijn.

Wat is een burn-out?

Je spreekt van een burn-out als iemand zich opgebrand voelt. Dit is vrijwel altijd een combinatie van geestelijke en fysieke uitputting. Mensen met een diagnose burn-out hebben vaak een lange periode, vaak jaren, roofbouw op zichzelf gepleegd. Ze hebben hun grenzen niet goed bewaakt, vaak omdat ze helemaal niet aanvoelen waar hun grenzen liggen. Ze voelen zich vaak erg verantwoordelijk en in veel gevallen hebben ze ook last van perfectionisme. Ze hebben jaren de lat enorm hoog gelegd en in de vijfde versnelling geleefd om alle taken en verantwoordelijkheden uit te kunnen voeren. Ze hebben vaak niet alleen de lat hoog gelegd maar ook veel te veel hooi op hun vork genomen. Mensen met een burn-out geven in het algemeen niet snel op. Daarom gaan ze maar door en door.

Het lichaam geeft signalen. Elke dag. Als je er niet naar luistert of niet in staat bent om deze signalen te (h)erkennen, dan ben je dus steeds grenzen aan het overschrijden. Veel mensen voelen de hoofdpijn wel maar stoppen er dan een paracetamolletje in want je moet wel door tenslotte. Subtiele signalen gaan over in signalen waarbij het lichaam maar ook de geest harder begint te schreeuwen. Emotionele buien, irritatie, niet meer kunnen ontspannen, migraines, sneller ziek, kwakkelen met je gezondheid, futloos zijn, moe je bed ingaan en moe je bed uitkomen, slapeloosheid en ga zo maar door.

Blijf je deze signalen negeren en ren je maar door, dan komt er een moment dat je simpelweg niet meer kunt. Je lichaam trapt op de noodrem. Een griep nekt je zodanig dat je niet meer uit je bed kunt komen. Een opmerking van een collega zorgt ervoor dat je ontploft of in huilen uitbarst en niet meer weet hoe je kunt stoppen of je merkt dat je het niet meer op kunt brengen om je taken op te pakken of te voltooien. Je bent op. Het lukt gewoon niet meer. Veel mensen met een burn-out hebben ook last van depressieve gevoelens.

Voor buitenstaanders is het vaak lastig te bevatten en veel mensen vinden het maar aanstellerij. Het is ook lastig te bevatten, je moet het vaak doorgemaakt hebben om te weten wat het is. Vaak treft het ook mensen die als sterk, zelfverzekerd en succesvol overkomen.

Een burn-out is wel degelijk een serieuze ‘toestand’ waarin je een langere periode kunt verkeren. De ene persoon is maanden niet in staat om iets te doen en de ander heeft er baat bij om na een paar weken weer wat op te pakken. Het is heel persoonlijk en hangt ook af van de mate van energie die iemand nog heeft. Wist je dat de stress waaraan iemand lange tijd blootgesteld is geweest, ook schade toebrengt aan het lichaam? Het is geen uitzondering dat mensen last krijgen van bijvoorbeeld galbulten, acne, haaruitval, hyperventilatie, hartkloppingen, oorsuizen en een ontregelde spijsvertering en hormoonhuishouding.

Wat kan er gebeuren als je niet ingrijpt?

Veel mensen voelen wel dat er wat aan de hand is. Ze zijn vermoeider, hebben meer stress, een korter lontje, minder plezier in het leven, voelen zich mat of hebben regelmatig een dip, voelen zich uitgeput maar toch lukt het elke keer weer om nét op je reserve door te gaan. Dat kan heel lang goed gaan. Wist je dat sommige mensen dit jaren vol kunnen houden? De pest is alleen dat het breekpunt een keer komt. Je voelt je dan uit het veld geslagen en veel mensen kunnen alleen nog maar huilen of op de bank liggen. Ze zijn niet meer vooruit te branden. Het is op. Ben je er klaar mee om je moe, gestrest en uitgeput te voelen? Zorg dan dat je coaching krijgt om weer wat pit, vrolijkheid, passie en plezier te krijgen. Je bent het waard. En als je dat niet vindt: dan is het helemaal zaak dat iemand je zo snel mogelijk anders laat inzien.

Wat kan een coach doen bij een (naderende) burn-out?

Heb je het gevoel dat je op een burn-out afstevent? Neem dat dan maar serieus en schakel hulp in. Juist nu is het belangrijk dat iemand je helpt en ondersteunt bij het proces waarin je moet ontdekken waar jouw grenzen liggen en hoe je deze kunt bewaken. Meestal ben je al chronisch moe en heb je last van uitputtingsverschijnselen. Voordat je echt aan de slag kunt met beter worden, is het zaak eerst je energieniveau weer op orde te krijgen, want aan jezelf werken voelt vaak als zwaar en kun je eigenlijk niet opbrengen. Hoe je weer energie krijgt, is niet voor iedereen hetzelfde. De een heeft letterlijk rust nodig en wil vooral slapen, de ander heeft juist kleine, vrolijke, fijne prikkels nodig in zijn of haar leven om het uitgebluste vuurtje weer langzaam op te stoken.

Een burn-out is ook vaak het moment waarop mensen in staat zijn hun leven als het ware te resetten. Het voelt alsof er niets meer van je over is. Als je jezelf dan weer moet opbouwen, kun je dan niet beter zorgen dat je dit doet op een manier waarop je de rest van je leven kunt bouwen? Doe je dat niet, dan is de kans groot dat je op een gegeven moment weer in je valkuilen trapt en burn-out klachten terugkomen.

De meest gehoorde klacht van mensen met een burn-out die van een werkgever therapie of coaching ‘moeten’ doen, is dat zij eigenlijk te uitgeput zijn om dit op te pakken. ‘Laat me gewoon even uitrusten’ is wat zij vaak veel liever doen. Ik pas mijn coaching daarop aan. Ik kan bijvoorbeeld bij jou thuiskomen en zorg ervoor dat je geen druk voelt bij de dingen die ik met je ga doen. Ik sta naast je, als een partner en help je jezelf weer op te bouwen.

Ben je benieuwd of en wat ik voor jou of iemand in je omgeving kan betekenen bij een burn-out? Bel, mail of app me dan voor meer informatie.

Ik wens je sowieso sterkte, wijsheid en vooral liefde voor jezelf. Streng voor jezelf zijn, heb je waarschijnlijk al genoeg gedaan.

Merk je dat je eigenlijk niet meer kunt wachten, kijk dan even in mijn online agenda of er op korte termijn plek voor je is.

Tip! Ben je werknemer van een bedrijf of organisatie?

Veel van mijn klanten kwamen erachter dat het bedrijf of de organisatie het coachtraject wilde vergoeden, ook als er een privé-vraagstuk was. Veel bedrijven en organisaties hebben een afdelings-opleidingsbudget of een persoonlijk opleidingsbudget voor coaching en training. Ondanks dat een werkgever dan betaalt, is wat wij bespreken in de coachsessies altijd vertrouwelijk. Ook voor jou dus misschien een optie om dit te bespreken met je werkgever. Je hoeft dit van te voren niet aan mij door te geven, dus je kunt gewoon de afspraak inplannen, dan bekijken we samen hoe we dat doen met de factuur.